Introductie

Geboren in Winsum, een klein dorpje in Friesland, ben ik opgegroeid met het spelen en fietsen door de weilanden, waarbij je op elk willekeurig punt minstens vijf kerktorens kon tellen. Mijn pake was een boer, mijn heit heeft niet de boerderij overgenomen, maar zijn voorliefde voor de agrarische sector heeft hij altijd gehouden in zijn eigen werk. 

In mijn intervisiegroepje (www.ifbk.nl) met collega systeemdenkers en adviseurs van familiebedrijven zei ik bij de start regelmatig ‘it giet oan!’ Duidend op de uitdaging die voor ons lag; om het systeemdenken te gebruiken in de ontwikkelingen van een familiebedrijf. 

Graag denk ik met jullie mee als het gaat over diverse vraagstukken rondom het familiebedrijf; gien we het tegearre oan? (Zullen we het samen aangaan?)

Familiebedrijven

In Nederland zijn ongeveer 275.000 familiebedrijven, wat ongeveer 49% is van de werkgelegenheid en ongeveer 50% van ons BNP. Familiebedrijven noemen we dan ook wellicht niet voor niets de ruggengraat van de Nederlandse economie. 

Wat een familiebedrijf onderscheidt van andere bedrijven is onder andere de kracht van het langetermijnperspectief, de betrokkenheid en loyaliteit van de eigenaren, de binding tussen personeel en familie, de regionale binding, etc. 

Circa 22.500 van de familiebedrijven zijn onder andere bezig hun opvolging. Voor verreweg de meeste is deze belangrijke faseovergang een enorme uitdaging. Het is

een faseovergang die veel tijd en aandacht kost en waarbij diverse vragen en thema’s behandeld dienen te worden. Niet alleen door de directeur-grootaandeelhouder, maar ook door de potentiële opvolgers (wie van de volgende generatie is geschikt en/of geïnteresseerd?) als ook voor de partners van deze opvolgers (noemen we ze de ‘koude kant’ of de ‘frisse wind’?). 

De keuzes die hierover gemaakt worden, hebben ingrijpende consequenties voor familie en bedrijf, vooral ook emotioneel. Systeemdenkers die het familiebedrijf helpen bij het maken van deze keuzes, richten zich dan op de vraag: , hoe verhouden al deze mensen, die in de eerste plaats vooral familie van elkaar zijn, zich tot elkaar? Hoe onderscheid je pake/opa en directeur van zoon en opvolger en hoe ga je om met ogenschijnlijk tegenstrijdige belangen of ideeën? Het synchroniseren van gebeurtenissen in de levenscyclus van de familie en van de onderneming  is daarbij van groot belang. 

Systeemdenkers kijken altijd naar het totale plaatje van familie en bedrijf en helpen ondernemende families om goed te voorsorteren op de veranderingen die het gevolg zullen zijn van de keuzes die zij maken. Een systeemtherapeut doet dat het liefst samen met andere vertrouwde adviseurs van het familiebedrijf, zoals de fiscalist, notaris of financieel adviseur, zodat – samen met alle betrokkenen kan worden gekeken naar deze keuzes en hoe de familie hiermee wil omgaan. 

Als adviseur van het familiebedrijf houd ik mij vanuit mijn vakgebied bezig met vragen zoals:

• Hoe hou je het familiebedrijf relationeel gezond, als ook duurzaam en toekomstbestendig voor de volgende generaties? 
• Hoe ga je als familie de uitdagingen aan als het gaat over een balans tussen de familie-, bedrijfs- en eigenaarsbelangen? 
• Hoe hou je als familiebedrijf de communicatie onderling transparant, zodat het onderlinge respect en vertrouwen worden geborgd?
• Wat helpt om de verschillende rollen scherp te houden, zodat jullie in hetzelfde gesprek zitten en er geen rolverwarring ontstaat? 

In samenwerking met of op introductie van accountants- en notariskantoren of andere dienstverleners zoals banken of bedrijvenadviseurs kan ik aanvullend met de familiebedrijven aan de slag gaan. iIn een aantal sessies leg ik bovenstaande onderwerpen onder de loep en komen we tot een duurzaam plan.

Voor meer informatie kijk op: https://familiebedrijfskunde.nl/intervisie-as/